Nederland heeft grote ambities: in 2030 moeten er 1,9 miljoen elektrische voertuigen rondrijden en 1,7 miljoen laadpunten operationeel zijn. Om dat te bereiken moeten een aantal grote uitdagingen worden overwonnen.
Denk bij de hierboven genoemde obstakels niet alleen aan netcongestie, maar ook aan het feit dat procedures traag zijn en de samenwerking tussen overheid, netbeheerder en marktpartijen hapert. Toch liggen de oplossingen binnen handbereik. Wat is er nodig om elektrische mobiliteit écht toekomstbestendig te maken?
Emissieloos bouwen als proeftuin
De bouwsector wordt een belangrijke aanjager van de verduurzaming. Tegen 2035 moet 80% van de bouwmachines elektrisch zijn, terwijl de elektriciteitsvraag in de bouw stijgt naar 2,3 TWh per jaar in 2050.
Om deze groei mogelijk te maken, is laadinfrastructuur cruciaal. Projecten zoals de renovatie van de Krammersluizen tonen aan hoe tijdelijke batterijopslag van 1 MWh oplossingen biedt bij een beperkte netcapaciteit. Zo kan flexibel en circulair met energievoorziening op bouwplaatsen worden omgegaan.
Netcongestie: het onzichtbare knelpunt
Netcongestie vormt een van de grootste bedreigingen voor de elektrificatie van mobiliteit. In Groningen zal tegen 2030 maar liefst 20% van de 3.500 middenspanningsstations overbelast zijn.
Slimme maatregelen zoals netbewust thuisladen kunnen de avondpiek met 40% verminderen. Pilotprojecten tonen aan dat bij gebruik van dynamische energiecontracten 86% minder laadvolume tussen 17:00 en 21:00 uur gerealiseerd werd, wat directe verlichting op het net oplevert.
Slim laden en data: de sleutel naar een stabiel energiesysteem
Data speelt een steeds grotere rol in de toekomst van elektrische mobiliteit. Via het LINDA-dataportaal worden historische gebruiksdata van openbare laadpalen verzameld. Deze inzichten zijn essentieel om de bezettingsgraad en laaddruk te monitoren en te verbeteren.
Daarnaast biedt het interactieve prognosedashboard van ElaadNL voorspellingen tot op CBS-buurtniveau, waarmee gemeenten en netbeheerders vooruit kunnen plannen. Toch laat de kwaliteit van laaddata soms te wensen over; alleen met uniforme protocollen zoals OCPI 2.1.1 kunnen betrouwbare analyses worden gegarandeerd.
Parkeergarages en logistiek: batterijen van de toekomst
Parkeergarages veranderen in slimme energiehubs. Door integratie van zonnepanelen en batterijopslag kunnen ze bijdragen aan netstabiliteit en zelfs functioneren als een virtuele krachtcentrale (VPP). Nederland telt momenteel ongeveer 3 miljoen parkeerplekken in parkeergarages – een enorm potentieel.
In de logistiek wordt eveneens voortgang geboekt. De Laadscan Logistiek helpt ondernemers in te schatten hoeveel laadcapaciteit nodig is bij elektrificatie van vloten. Deze tool richt zich vooral op bedrijven met meer dan 5 elektrische bestelauto’s of minstens 1 zware truck.
De échte uitdaging: samenwerking en versnelling
Hoewel de technische oplossingen bestaan, blijft uitvoering achter door versnipperde samenwerking en trage procedures. Alleen met snellere vergunningverlening, nationale beleidsafstemming, verplichte standaardisatie en innovatieve financieringsmodellen kan Nederland zijn doelen halen.
Bijvoorbeeld, zonder versnelling van netverzwaring zijn er tegen 2030 naar schatting 50.000 nieuwe transformatorhuisjes nodig. Dat vraagt om intensieve coördinatie tussen netbeheerders, gemeenten en marktpartijen.
Conclusie: Nederland moet nú versnellen
De komende vijf jaar zijn cruciaal. Met slimme samenwerking en technologie kan Nederland niet alleen voldoen aan de groeiende vraag naar elektrisch vervoer, maar ook een voortrekkersrol vervullen in de wereldwijde energietransitie.
Zonder ingrijpende actie riskeren we echter dat het elektriciteitsnet de duurzame mobiliteit afremt in plaats van ondersteunt.